Дэпартамент не надзелены правам афіцыйнага тлумачэння актаў заканадаўства, тлумачэнні дзеючага заканадаўства ў дачыненні да канкрэтных праваадносін, а таксама не ўпаўнаважаны на разгляд працоўных спрэчак, і як следства, не мае права даваць прававую ацэнку дзеянням наймальніка ў сітуацыях, якія маюць спрэчны характар.

ПАРАДАК РАЗГЛЯДУ ЗВАРОТАЎ ГРАМАДЗЯН, У ТЫМ ЛІКУ ІНДЫВІДУАЛЬНЫХ ПРАДПРЫМАЛЬНІКАЎ, А ТАКСАМА ЮРЫДЫЧНЫХ АСОБ У ДЭПАРТАМЕНЦЕ ДЗЯРЖАЎНАЙ ІНСПЕКЦЫІ ПРАЦЫ МІНІСТЭРСТВА ПРАЦЫ І САЦЫЯЛЬНАЙ АБАРОНЫ РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ

1.Звароты грамадзян, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў, а таксама юрыдычных асоб (далей — звароты) першапачаткова падлягаюць разгляду па сутнасці ў адпаведнасці з кампетэнцыяй у міжраённых інспекцыях працы, абласных (Мінскім гарадскім) упраўленнях Дэпартамента дзяржаўнай інспекцыі працы Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь (далей – Дэпартамент), якія ажыццяўляюць сваю дзейнасць і размешчаных у межах той адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, на тэрыторыі якой паўсталі пытанні, выкладзеныя ў зваротах.

2.Пры паступленні звароту, які не разглядаўся пералічанымі ў пункце 1 структурнымі падраздзяленнямі, дадзены зварот у пяцідзённы тэрмін са дня яго рэгістрацыі накіроўваецца для разгляду з пісьмовым паведамленнем аб гэтым аўтару звароту:

2.1. цэнтральным апаратам Дэпартамента:

• у міжраённую інспекцыю працы, Мінскаго гарадскога ўпраўлення Дэпартамента або ў абласное ўпраўленне Дэпартамента (у выпадку калі пытанні, выкладзеныя ў звароце, паўсталі на тэрыторыі, на якой ажыццяўляе сваю дзейнасць непасрэдна абласное ўпраўленне);
• у абласное ўпраўленне Дэпартамента – калі пытанні, выкладзеныя ў звароце, раней разглядаліся ў міжраённай інспекцыі працы, якая ажыццяўляе сваю дзейнасць і размешчаны ў межах той адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, на тэрыторыі якой узніклі пытанні, выкладзеныя ў звароце;

2.2. абласным упраўленнем Дэпартамента – у міжраённую інспекцыю працы, калі пытанні, выкладзеныя ў звароце, раней не разглядаліся ў міжраённай інспекцыі працы, якая ажыццяўляе сваю дзейнасць і размешчаны ў межах той адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, на тэрыторыі якой узніклі пытанні, выкладзеныя ў звароце;

3.Пры паступленні звароту, які змяшча пытанні, рашэнне якіх не адносіцца да кампетэнцыі Дэпартамента, у пяцідзённы тэрмін са дня рэгістрацыі звароту з адначасовым апавяшчэннем аб гэтым аўтара звароту яно накіроўваецца для разгляду ў адпаведнасці з кампетэнцыяй:

• у мясцовыя выканаўчыя і распарадчыя органы, падпарадкаваныя (падсправаздачныя) ім арганізацыі, тэрытарыяльныя падраздзяленні (органы) і арганізацыі, падпарадкаваныя (падсправаздачныя) рэспубліканскім органам дзяржаўнага кіравання і іншым дзяржаўным арганізацыям, падпарадкаваным Ураду Рэспублікі Беларусь, іншыя дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, якія ажыццяўляюць сваю дзейнасць і размешчаныя ў межах той адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, на тэрыторыі якой паўсталі пытанні, выкладзеныя ў зваротах;
• у іншыя дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, калі пытанні, выкладзеныя ў зваротах, адносяцца да выключнай кампетэнцыі гэтых органаў або арганізацый.

4. Пры накіраванні звароту па прыналежнасці складаецца суправаджальны ліст за подпісам адпаведна дырэктара Дэпартамента або яго намеснікаў, начальніка абласнога (Мінскага гарадскога) кіравання або яго намеснікаў, начальніка міжраённай інспекцыі працы або яго намесніка. Да гэтага ліста прыкладаецца арыгінал звароту.

5. Пісьмовыя звароты павінны быць разгледжаны не пазней за пятнаццаць дзён − а звароты, якія патрабуюць дадатковага вывучэння і праверкі, - не пазней за адзін месяц з дня іх рэгістрацыі ў цэнтральным апараце Дэпартамента, абласным (Мінскім гарадскім) упраўленні Дэпартамента, міжраённым аддзеле. У выпадку, калі для вырашэння выкладзеных у зваротах пытанняў неабходныя здзяйсненне пэўных дзеянняў (выкананне работ), атрыманне інфармацыі з замежнай дзяржавы ў тэрміны, якія перавышаюць месячны тэрмін, заяўнікам у тэрмін не пазней аднаго месяца з дня, наступнага за днём паступлення зваротаў, накіроўваецца пісьмовае апавяшчэнне аб прычынах перавышэння месячнага тэрміну і тэрмінах здзяйснення такіх дзеянняў (выканання работ) або тэрмінах разгляду зваротаў па сутнасці.

6. Тэрміны разгляду зваротаў вылічаюцца з дня іх рэгістрацыі адпаведна ў цэнтральным апараце Дэпартамента, абласным (Мінскім гарадскім) упраўленні Дэпартамента, міжраённай інспекцыі працы.

7. Пры паступленні звароту, аўтар якога не задаволены вынікамі яго папярэдняга разгляду міжраённай інспекцыяй працы, абласным (Мінскім гарадскім) упраўленнем Дэпартамента, выканаўца правярае якія змяшчаюцца ў звароце звесткі і пры наяўнасці падстаў для станоўчага вырашэння выкладзеных пытанняў падрыхтоўвае адпаведныя прапановы: 7.1 ў цэнтральным апараце Дэпартамента дырэктара Дэпартамента, яго намеснікам:

7.1.1. у выпадку папярэдняга разгляду звароту ў міжраённай інспекцыі працы, якая ажыццяўляе сваю дзейнасць і размешчанай у межах той адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, на тэрыторыі якой паўсталі пытанні, выкладзеныя ў звароце, - аб перанакіраванні звароту для разгляду ў абласное ўпраўленне або аб выдачы прадпісання міжраённай інспекцыі працы;

7.1.2 у выпадку папярэдняга разгляду звароту ў абласным (Мінскім гарадскім) упраўленні Дэпартамента - аб выдачы прадпісання абласному (Мінскаму гарадскому) упраўленню Дэпартамента або аб разглядзе звароту цэнтральным апаратам Дэпартамента;

7.2. у абласным упраўленні Дэпартамента-начальніку абласнога ўпраўлення Дэпартамента, яго намеснікам у выпадку папярэдняга разгляду звароту ў міжраённай інспекцыі працы, якая ажыццяўляе сваю дзейнасць і размешчанай у межах той адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, на тэрыторыі якой паўсталі пытанні, выкладзеныя ў звароце, - аб выдачы прадпісання міжраённай інспекцыі працы або аб разглядзе звароту непасрэдна абласным упраўленнем Дэпартамента. Аб прынятым рашэнні цэнтральны апарат Дэпартамента (у выпадку выдачы прадпісанні або перанакіраванні звароту для разгляду ў абласное ўпраўленне Дэпартамента), абласное ўпраўленне Дэпартамента (у выпадку выдачы прадпісанні) пісьмова паведамляе аўтара звароту.

8. Пры наяўнасці падстаў для станоўчага вырашэння выкладзеных у звароце пытанняў выканаўца, пры неабходнасці, падрыхтоўвае прадпісанне па ўстаноўленай форме. Прадпісанне выдаецца пісьмова і накіроўваецца заказным паштовым адпраўленнем. У загадзе павінен быць паказаны тэрмін выканання, але не больш аднаго месяца. Прадпісанне павінна быць падпісана адпаведна дырэктарам дэпартамента або яго намеснікам, начальнікам абласнога ўпраўлення Дэпартамента або яго намеснікам.

9. Міжраённая інспекцыя працы, абласное (Мінскае гарадское) Упраўленне Дэпартамента, якія атрымалі Прадпісанне, выконваюць яго ў названы ў прадпісанні тэрмін, але не больш за адзін месяц, і на працягу трох дзён з моманту яго выканання павінны пісьмова паведаміць пра гэта кіраўніку, які вынес Прадпісанне, а таксама пісьмова паведаміць аўтару звароту. Тэрмін, на працягу якога павінна быць выканана Прадпісанне, вылічаецца з даты падпісання прадпісанні, калі ў ім не паказаная Канкрэтная каляндарная дата яго выканання.

10. Аўтарам зваротаў пісьмова паведамляецца аб рашэннях, прынятых па выніках разгляду іх пісьмовых зваротаў. У адказах, накіраваных у вышэйстаячыя дзяржаўныя органы па зваротах, якія знаходзяцца на кантролі, паказваюцца звесткі аб паведамленні аўтара звароту аб выніках разгляду яго звароту, адзнака аб выканаўцы.

11. Зварот лічыцца разгледжаным па сутнасці, калі ў выніку яго разгляду ў адпаведнасці з заканадаўствам вырашаны ўсе выкладзеныя ў звароце пытанні, прынятыя належныя меры па абароне, забеспячэнню рэалізацыі, аднаўленню правоў і законных інтарэсаў аўтара звароту. У адпаведнасці з артыкулам 241 Працоўнага кодэкса Рэспублікі Беларусь працоўныя спрэчкі не разглядаюцца Дэпартаментам, а разглядаюцца толькі ў судзе па заявах:

• аб несапраўднасці працоўнага дагавора ў выпадках, прадугледжаных артыкулам 22 Працоўнага кодэкса Рэспублікі Беларусь;
• работніка або наймальніка, калі яны не згодныя з рашэннем камісіі па працоўных спрэчках;
• работніка, калі камісія па працоўных спрэчках не разгледзела яго заяву ва ўстаноўлены дзесяцідзённы тэрмін;
• работнікаў, якія працуюць у наймальнікаў, дзе камісіі па працоўных спрэчках не створаныя;
• работнікаў — не членаў прафсаюза, калі яны не звярнуліся ў камісію па працоўных спрэчках;
• працы, за выключэннем спрэчак работнікаў, для якіх прадугледжаны іншы парадак іх разгляду;

работнікаў аб аднаўленні на рабоце незалежна ад падстаў спынення працоўнага дагавора, аб змене даты і фармулеўкі прычыны звальнення, аб аплаце за час вымушанага прагулу або выканання працы якая аплачваецца ніжэй.

• наймальнікаў аб кампенсацыі нанесенай ім работнікамі матэрыяльнага ўрону;
• работнікаў па пытанні прымянення заканадаўства аб працы, які ў адпаведнасці з заканадаўствам быў вырашаны наймальнікам і прафсаюзам у межах прадастаўленых ім правоў;
• работнікаў аб адмове наймальніка ў складанні акта аб няшчасным выпадку або нязгодзе з яго зместам.
• асобамі, запрошанымі на работу ў парадку пераводу ад іншага наймальніка;
• маладымі спецыялістамі, якія скончылі ўстановы, якія забяспечваюць атрыманне вышэйшай або сярэдняй спецыяльнай адукацыі, аспірантамі, якія скончылі навучанне ва ўстановах, якія забяспечваюць атрыманне паслявузаўскай адукацыі, асобамі, якія скончылі ўстановы, якія забяспечваюць атрыманне прафесійна-тэхнічнай адукацыі, і накіраванымі ва ўстаноўленым парадку на працу да вызначанага наймальніка;
• (п. 2 часткі трэцяй артыкула 241 у рэд. Закона Рэспублікі Беларусь ад 20.07.2007 № 272-З) іншымі асобамі, з якімі наймальнік ў адпаведнасці з заканадаўствам абавязаны заключыць працоўны дагавор;
• асобамі па дыскрымінацыйным матывах.

Непасрэдна ў судзе разглядаюцца таксама спрэчкі аб адмове ў заключэнні працоўнага дагавора з:

Пры разглядзе індывідуальных працоўных спрэчак работнікі вызваляюцца ад выплаты судовых выдаткаў. У адпаведнасці з Палажэннем аб Дэпартаменце, у кампетэнцыю Дэпартамента не ўваходзіць правядзенне праверак па пытаннях правільнасці налічэння заработнай платы. Па дадзеных пытаннях рэкамендуем звяртацца ў Камісію па працоўных спрэчках у парадку, вызначаным заканадаўствам аб працы Рэспублікі Беларусь і (або) у суд, па месцы рэгістрацыі юрыдычнай асобы.